Strona główna » Oferta » Chirurgia » Torbiele
Torbiel to patologiczna zmiana ulokowana najczęściej w tkankach kostnych żuchwy lub szczęki, ale zdarza się także w tkankach miękkich i obrębie zatok szczękowych. W budowie przypomina włóknistą torebkę wypełniona kryształkami cholesterolu. Torbiel zębowa rozwija się bezboleśnie, a samo jej odkrycie następuje przypadkowo. W późniejszym stadium torbiel zębowa zazwyczaj wywołuje silny ból oraz powoduje przesunięcie zębów oraz uwypuklenie kości i dziąsła. Geneza jej powstania ma swój początek zazwyczaj w wyniku utrzymującego się przewlekłego stanu zapalnego tkanek okołowierzchołkowych związanego bezpośrednio z nieleczoną próchnicą. Zwiększone ryzyko powstawania torbieli wynika również z braku odpowiedniej higieny jamy ustnej oraz nieregularnych lub sporadycznych wizyt u stomatologa. Przyczyną może być również przewlekła choroba nosa lub gardła. Rozwijająca się torbiel zębowa niszczy otaczające ją tkanki. Ponieważ torbiel rozwija się powoli i początkowo bezobjawowo, problem ten dotyka właśnie pacjentów rzadko bywających w gabinecie stomatologa. Często wykryta jest dopiero po wykonaniu badania rentgenowskiego.
Torbiele dzieli się ze względu na pochodzenie substancji obecnej w ich wnętrzu. Jeżeli nabłonek torbieli związany jest z tkankami rozwijającego się zęba, to są to torbiele zębopochodne, jeżeli natomiast taki związek nie występuje, mowa jest o torbielach niezębopochodnych.
Torbiel na korzeniu zęba – to najczęściej spotykany rodzaj torbieli, stanowić może nawet około 60 procent wszystkich torbieli zębopochodnych. Torbiel korzeniowa to inaczej ubytek tkanki kostnej, jednokomorowy, który styka się z martwą miazga lub zębem po leczeniu kanałowym. Częściej spotykana w szczęce niż żuchwie, szczególnie w odcinku zębów przednich. Ze względu na czynniki wywołujący nazywana jest inaczej torbielą zapalną – przyczyną jej powstawania może być między innymi przewlekłe zapalenie tkanek okołowierzchniowych zęba oraz chorobowo zmieniona miazga zębowa. Torbiele korzeniowe spotyka się u pacjentów w każdym wieku.
Torbiel zawiązkowa – zmiana patologiczna wywołana w trakcie rozwoju zawiązka zębowego. Zwykle towarzyszy zębom zatrzymanym. Rozwija się najczęściej w żuchwie wokół zawiązków zębów mądrości.
Torbiel na dziąśle – rozwija się w tkankach miękkich jamy ustnej w okolicy wyrostków zębodołowych. Torbiel dziąsłowa najczęściej występuje u niemowląt, choć może pojawić się w każdym wieku. Zwykle przyjmuje postać białego guzka na bezzębnych wałach dziąsłowych. Torbiele dziąsłowe niemowląt nie wymagają leczenia, ustępują samoistnie. Torbiel dziąsłowa u dorosłych wyścielana jest nabłonkiem płaskim rogowaciejącym, rzadko występuje pojedynczo i osiąga rozmiar nie większy niż 1 cm.
Torbiel przyzębia – jej przyczyną jest stan zapalny toczący się w obrębie kieszonki przyzębnej w okolicy górnej części korzenia zęba.
Torbiel rogowaciejąca – występuje w obrębie żuchwy lub szczęki, w wyniku rozrostu niszczy kość.
Większość torbieli diagnozowana jest przez stomatologów podczas wykonania zdjęcia RTG przy okazji leczenia innych dolegliwości. Są zaskoczeniem dla pacjentów, bo zwykle nie dają żadnych objawów. Z tego powodu warto regularnie odbywać wizyty w gabinecie dentystycznym. O rozwijającej się torbieli zębowej świadczyć mogą specyficzne symptomy przedstawione poniżej:
W przypadku wystąpienia którejkolwiek z wymienionych dolegliwości, zalecamy natychmiastowy kontakt z lekarzem
Torbielami powinien niezwłoczne zająć się lekarz stomatolog. Bez względu na rodzaj torbieli, osłabiają one kości, zwiększając ryzyko martwicy tkanek czy stanu zapalnego. Im większe ubytki powstały w tkankach, tym trudniejsze będzie późniejsze leczenie. Sposób leczenia torbieli zębopochodnych zależny jest od ich rodzaju, a także stopnia zaawansowania. Należy pamiętać, że każdy przypadek musi być rozpatrywany indywidualnie. Lekarz na wizycie konsultacyjnej po przeprowadzeniu wnikliwej diagnostyki decyduje o koniecznym dalszym postępowaniu.
W przypadku torbieli korzeniowej najczęściej stosuje się leczenie endodontyczne zębów przyczynowych związanych z torbielą oraz chirurgiczne wyłuszczenie torbieli z resekcją wierzchołków korzeni zębowych. Pozwala to często na uniknięcie ekstrakcji.
Torbiel zawiązkowa wiąże się z uwolnieniem i ekstrakcją zatrzymanego zęba oraz wyłuszczeniem torbieli. Tutaj trzeba dodać, że po każdym zabiegu wyłuszczania do laboratorium wysłana zostaje próbka materiału w celu zbadania jej pod kątem histopatologicznym.
Torbiele dziąsłowe występujące u niemowląt nie są poddawane żadnej terapii. W tej grupie pacjentów ustępują samoistnie. Jeżeli jednak pojawią się u osób dorosłych, niezbędne będzie ich chirurgiczne usunięcie.
W większości przypadków leczenie torbieli zębopochodnych jest leczeniem chirurgicznym – podawanie antybiotyków znajduje zastosowanie tylko w przypadku ich zakażenia bakteryjnego. Niewielkie, wcześnie wykryte torbiele, można usuwać bez szkód dla organizmu. W niektórych przypadkach usunięcie torbieli wiąże się z ekstrakcją zęba. Leczenie torbieli może wiązać się z dwoma etapami. Pierwszy etap ma na celu odprowadzenie zawartości torbieli, doprowadzając do jej zmniejszenia. W drugim etapie następuje usunięcie pozostałości po torbieli. Pozbycie się większych torbieli to zadanie zdecydowanie bardziej wymagające. Może wiązać się z koniecznością wycięcia części kości żuchwy lub szczęki. W niektórych przypadkach, po wyłuszczeniu torbieli kości szczęki lub żuchwy, stosuje się rekonstrukcje ubytków kostnych za pomocą materiałów kościozastępczych.
Dbanie o wzmożoną higienę jamy ustnej – w okolicy operowanego miejsca należy zastosować bardzo miękką szczoteczkę. Po każdym posiłku należy dokładnie myć zęby oraz płukać jamę ustną płynem antyseptycznym.
Zastosowanie miękkiej diety – unikanie spożywania twardych produktów i na określony czas zmiana konsystencji posiłków, aby unikać nadmiernego gryzienia. W diecie miękkiej polecane jest spożycie jogurtów, musów, zup, budyniów, soków oraz zmiksowanych owoców i warzyw. Dodatkowo należy pamiętać, aby posiłki nie były zbyt gorące, w celu uniknięcia krwawienia.
Stosowanie zimnych okładów w operowanej okolicy,
Unikanie wysiłku fizycznego,
Zakaz palenia papierosów.
Jeżeli podejrzewasz u siebie torbiel zębową, jak najszybciej zgłoś się do stomatologa. Jej zdiagnozowanie i prawidłowe leczenie odgrywają kluczową rolę dla utrzymania zdrowia jamy ustnej. Warto pamiętać o tym, by leczenie torbieli zębowej odbywało się w specjalistycznym gabinecie stomatologicznym. W razie zdiagnozowania torbieli lub wystąpienia jakichkolwiek pytań zapraszamy do kontaktu z kliniką JMC w Łodzi. Specjaliści z branży stomatologicznej udzielą wyczerpującej odpowiedzi na każde pytanie.